افسردگی کودکان امری عادی و بی اهمیت نیست که بتوانیم همانند افسردگی بزرگسالان که برای ما در بیشتر اوقات مهم نیست، جاهلانه گذر کنیم.
کودکان در هر مقطع سنی و در هر شرایطی با هر گونه بیماری جسمی و روحی که رو به رو شوند، باید در الویت قرار بگیرند.
بسیاری از امراض در کودکان ممکن است خبر از یک نوع بیماری خاص از آینده بدهد که بهتر است زودتر درمان شود و یا ممکن است خطرات دیگری را در بر داشته باشد.
نکته حائز اهمیت این است که کودکان به دلیل اینکه با دنیای اطراف خود در حال آشنایی هستند و خوب و بد را نمی توانند تشخیص دهند.
در درک نوع امراض و بیماری های محتمله هم ناتوانند و به خاطر همین افسردگی کودکان باید بیش از پیش مورد اهمیت قرار بگیرد.
قصد ما از نوشتن این مقاله چیست؟ اهداف ما در این مقاله عبارتند از:
- علائم افسردگی در کودکان
- چرا کودک ما افسرده است
- اگر فکر می کنید کودک شما افسرده است
- زمان دریافت کمک های پزشک و مشاور
افسردگی کودکان: علائم افسردگی
علائم افسردگی در کودکان اغلب عبارتند از:
- اندوه
- خلق و خوی بد
- حساس و تحریک پذیر
- عدم علاقه مندی به چیز خاصی
- بیشتر مواقع حس خستگی
فرزند شما همچنین ممکن است:
- مشکل خوابیدن داشته باشد و یا زیاد بخوابد
- تمرکز مناسب ندارد
- با دوستان و خانواده کمتر ارتباط برقرار کنید
- بی حوصله است
- اعتماد کافی ندارند
- یا زیاد می خورند و یا خیلی کم می خورند
- وزن آن ها طبیعی نیست
- بیش از حد آرام اند و یا پر استرس
- درباره گناه یا حس بی ارزشی سوال می کنند
- احساس خستگی مفرط و مدام خمیازه کشیدن
بعضی از کودکان دارای اضطراب و افسردگی هستند که این افسردگی می تواند به دلیل برخی علائم جسمی مانند سردرد و درد معده باشد.
همچنین مشکلات موجود در مدرسه می تواند نشانه ای از افسردگی در کودکان و نوجوانان را ایجاد کند، به خصوص در پسران که معمولا مشکلات اجتماعی نا به هنجار در بین این جنسیت بیشتر است.
کودکان بزرگتر بالای ۷ سال ممکن است به دلایل مختلف اعتیاد به سیگار و یا الکل داشته باشند و همین موضوع می تواند یکی از عوامل افسردگی کودکان باشد.
اگر فکر می کنید فرزند شما افسرده است، با آنها صحبت کنید. سعی کنید آنچه که آنها را ناراحت کرده است،جویا شوید و احساسات آن ها را درک کنید.
چرا کودکم افسرده است؟
مواردی که خطر افسردگی در کودکان را افزایش می دهد عبارتند از:
- مشکلات خانوادگی
- عدم برخورد مناسب با کودک
- مشکلات جسمی، عاطفی یا سوء استفاده های جنسی
- سابقه افسردگی در خانواده یا سایر مشکلات سلامت روان
گاهی اوقات افسردگی به وسیله ی یک رویداد سخت و شکننده، مانند جدایی والدین، از دست دادن یکی از عزیزان یا مشکلات تحصیلی در مدرسه با سایر کودکان، می تواند عامل افسردگی کودکان باشد.
اغلب موارد ممکن است افسردگی کودکان ترکیبی از موارد بالا باشد، مثلا زمینه افسردگی در خانواده ارثی باشد و در عین حال طلاق والدین هم اتفاق افتاده باشد.
اگر فکر می کنید کودک شما افسرده است
اگر فکر می کنید فرزند شما افسرده است، با آنها صحبت کنید. سعی کنید آنچه که آنها را ناراحت کرده است، جویا شوید و احساسات آن ها را درک کنید.
برخی نکات در مورد صحبت با کودکان و نوجوانان را در نظر بگیرید:
در مورد کودکان و نوجوانان حتی مشکلات کوچک آن ها باید به مانند معاملات بزرگ شما مهم باشد.
زیرا همین مشکلات کوچک دوران کودکی منجر به اتفاقات و بیماری های ناخوشایند در نوجوانی و جوانی می شود.
در ابتدا اگر کودک شما تمایل نداشت که با شما صحبت کند، با او بحث نکنید.
اما بگذارید او متوجه شود که نگرانش هستید و خود را راغب نشان دهید که حاضر هستید به او کمک کنید.
آن ها را تشویق کنید تا با شخص معتمد دیگری حتما صحبت کنند و راهکاری چون مشاور را پیش پای او قرار دهید.
البته تنها مشاور نیست که قابل اعتماد است بلکه می توانید دوستان و معلمان مورد اعتماد را معرفی کنید و از او بخواهید با یکی از آن ها مشورت کنند.
سعی کنید ارتباط خود را با مدرسه از دست ندهید، حداقل ماهی یک بار را به مدرسه سر بزنید و یا اگر مشغله کاری دارید تماس تلفنی با مدیر و معلمان داشته باشید.
با کودک خود دوست باشید، هیچ چیز به مانند یک رفاقت صمیمی جهت صحبت کردن کارساز نیست وقتی که زمان برای کودک خود بگذارید.
شب ها قبل از خواب به اتاق او بروید و از برنامه روزانه اش صحبت کنید، از سفری که قرار است، با یکدیگر بروید حرف بزنید.
این موارد باعث ایجاد یک همبستگی می شود و قاعدتا در پیش گیری از افسردگی کودکان می تواند موثر باشد.
زمان دریافت کمک های مشاور و یا پزشک
کمک از مشاور و یا پزشک جهت افسردگی کودکان زمانی است که یکی از روش های بالا جهت تشخیص افسردگی در کودکان مثبت است.
البته سعی نکنید که با حساسیت خود و نگرانی های بی رویه تشویش و استرس را در خانه و در کودک ایجاد کنید.
تنها سعی کنید با آرامش و طمانینه از او بخواهید که با یک مشاور که مورد اعتماد است، صحبت کند و او را با مشاور تنها بگذارید.
برخی از کودکان با رفتن نزد روان درمانگر، پزشک و یا مشاور لجاجت می کنند و نمی روند.
برای این مواقع بهتر است از مشاوره های تلفنی بهره ببرید که نیازی نیست، مراجعه حضوری داشته باشید بلکه در منزل با تماس گرفتن می توانید مشکل را تا حدودی رفع کنید و زمینه صحبت کردن با مشاور را برای کودک خود فراهم آورید.
همان طور که در بالا به آن اشاره شد،اگر افسردگی کودکان خود را حداقل حدس زدید، باید دست به کار شوید، اما با آرامش پیش بروید و فکر کنید که بهتر است چه کاری انجام دهید.
با توجه به روحیات فرزند خود، باید تشخیص دهید که آیا او به گونه ای هست که با خود شما حرف بزند، مشکل تا چه حدی بزرگ است، وقتی اتفاق بدی برای او می افتد معمولا غذا نمی خورد، پرخوری می کند و یا گوشه گیر می شود.
از این حالت ها نیز می توانید وجود مشکلی در او را حدس بزنید.
وقتی همه موارد بالا را در نظر گرفتید می توانید تصمیم بگیرید. اما در بهترین حالت و شرایط کودک شما خیلی خوب است که با یک مشاور صحبت کند، این مشاوره می تواند حضوری باشد و یا تلفنی باشد.
مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی مجیب با تجربه کافی در تربیت و مشاور کودک مشکلات متعددی را برای خانواده ها حل و فصل کرده اند، یکی از این مشکلات افسردگی کودک می باشد.
