سندرم گروه زدگی (Groupthink Syndrome) پدیده ای روانشناختی می باشد.
این سندرم باعث می شود اعضای یه گروه به دلیل تمایل به همبستگی از ارائه نظرات مخالف یا راه حل های جایگزین خودداری کنند و این مسئله به تصمیم گیری های غیرمنطقی و ناکارآمد منتج خواهد شد.
اصلاح گروه زدگی برای اولین بار توسط ایروینگ جنیس در سال ۱۹۷۲ مطرح شد.
این فرد اعلام کرد تحقیقات او نشان داده اند عدم وجود نظرات مخالف یا اختلاف نظرها تا چه حد می تواند تاثیرات منفی بر روی گروه داشته باشد و منجر به گرفتن تصمیمات اشتباه شود.
زمانی که هیچ اختلاف نظری نباشد سایر گزینه های موجود در نظر گرفته نمی شوند و گروه به سراغ اطلاعات دیگر در مورد نقطه نظرهای متفاوت نمی رود و این مسئله می تواند منجر به تصمیم گیری ناآگاهانه گردد.
دلایل سندرم گروه زدگی
برخی شرایط می توانند در بروز مشکل گروه زدگی تاثیر داشته باشند:
وجود فشار
زماینکه اعضای یک گروه تحت فشار باشند و یا باید سریعا به یک نظر واحد برسند ممکن است با نظرات ارائه شده با وجود مخالف با آنها، موافقت کنند.
گاهی نیز گروه تحت فشار و تهدید است و باید سریعا به یک نتیجه برسد و این مسئله نیز در گروه زدگی تاثیر می گذارد.
سبک رهبری
گاهی برخی سبک های رهبری مانند رهبری دستوری می تواند باعث گروه زدگی شود.
فردی که رهبری دستوری را شیوه رهبری گروه قرار داده از آنجا که به دیدگاه خود وفادار است افکار و نظرات مخالف را نادیده می گیرد.
رهبر گروه با گفتن نظرات خود در ابتدای جلسه و پیش گرفتن رفتاری خاص نشان می دهد که منتظر شنیدن نظری مخالف با نظر خود نمی باشد.
انزوای گروه
گاه زمانی که یک گروه و اعضای آن در انزوا قرار می گیرد این مشکل به وجود می آید.
در این حالت ارتباطی با منابع اطلاعاتی تاثیرگذار خارج از گروه وجود ندارد و گروه زدگی تشدید می شود.
یکدست بودن گروه
یکدست بودن اعضای گروه به طوری که افراد آن شناخت کاملی از هم دارند یا گذشته و ایده های مشابهی داشته باشند می تواند باعث گروه زدگی شود.
در این گروه ها افراد و دیدگاه هایی مخالف وجود ندارد و افراد نمی توانند از راه حل های جایگزین یا ایراد های کار خود با خبر شوند و تنها ایده های مشابه دریافت می کنند.
حفظ انسجام
صمیمیت بیش از حد بین اعضای گروه باعث می شوند آنها نخواهند با نظرات یکدیگر مخالفت کنند.
گاهی نیز ترس از آزردن و توهین می تواند باعث شود افراد یک گروه نظر مخالف خود را ابراز نکنند.
چگونه از سندرم گروه زدگی جلوگیری کنیم؟
برای جلوگیری از گروه زدگی بهترین کار این است که در قدم اول در هنگام انتخاب اعضای گروه افراد متفاوتی را در نظر بگیریم.
ترکیبی که هر کدام از افراد بتوانند نظر مستقل و متفاوتی را داشته باشند می تواند موثر باشد.
راه های دیگر را در ادامه معرفی خواهیم کرد:
نقش و مسئولیت افراد را به درستی تعریف کنید.
زمانی که اعضای گروه بدانند هر کدام تخصص ویژه ای دارند که در برآیند تصمیم گروه موثر است به راحتی نظرات خود را بیان می کنند.
در این حالت شخص می داند که تخصص او با دیگران تداخلی ندارد و دیگران مانند او در آن موضوع متخصص نیستند و به راحتی ابراز نظر می کند.
استفاده از سبک رهبری باز در اداره گروه.
رهبر نقش مهمی در هدایت تیم دارد.
رهبر می تواند اعضای گروه را برای دادن نظرات مخالف تشویق کند و از نظر مخالف استقبال نماید.
همچنین رهبر برای جلوگیری از گروه زدگی بهتر است در ابتدای جلسه نظرات خود را مطرح نکند تا افراد گروه تحت تاثیر نظرات او قرار نگیرند.
همچنین عدم حضور رهبر در برخی جلسات می تواند باعث شود کارکنان استقلال و آزادی عمل بیش تری داشته باشند و به راحتی نظرات مخالف خود را مطرح کنند و همدیگر را به چالش بکشند.
از درگیری ها استقبال کنید.
درگیری های کنترل شده بر سر موضوعات می تواند به نفع گروه باشد.
تنها باید مراقب بود این درگیری ها از کنترل خارج نشوند.
رهبر گروه باید از همه اعضا بخواهد نظر خود را ابراز کنند و سپس ایده های افراد را به چالش بکشد و ایده جدیدی را از آنها خارج کرده و دوباره آن را به بحث بگذارد.
در این حالت رهبر تنها چالشی جدید را معرفی می کند و نظاره گر می ماند تا اعضای گروه نظرات خود را در مورد ایده جدید بیان کنند.
همچنین تقسیم گروه به گروه های کوچک تر و کار بر موضوعی واحد می تواند کمک کند دیدگاه های متفاوتی از گروه ها بدست آید.
از نظرات خارج از گروه استقبال شود
گاهی باید در نظر داشت تنها نظرات و ایده های گروه نمی تواند چاره گشا باشد و شاید لازم باشد از سایر کارشناسان و افراد از تیم های دیگر کمک گرفته شود.
حضور افراد جدید می تواند نظرات متفاوتی را به گروه بیاورد و ازگروه زدگی جلوگیری کند.
