همواره باید به این نکته واقف باشیم که هر رفتار ناهنجار یک نقطه شروع دارد، هیچ رفتاری به یک باره آغاز نمی شود.
عوامل گوناگون دست به دست هم می دهند تا یک رفتارشکل گرفته و رشد پیدا کند.
لجبازی در کودکان هم خارج از این قاعده نمی باشد بنابراین والدین می بایست این نقاط عطف برای شروع هر رفتار را به خوبی بدانند.
در مورد لجبازی سن شروع برای کودک همان زمانی است که کودک به مهارت های کلامی، حرکتی وراه رفتن دست می یابد و یا به محرک های محیط پیرامونش بیشتر واقف می شود، به نیازهایش بیشتر آگاه می شود و برای برآوردن آنها تلاش و اگر نیاز باشد مقاومت نیز می کند.
بنابراین والدین لجبازی را به ویژه در سنین پایین باید نشان رشد هوشی، شناخت و آگاهی در کودکشان بدانند.
چنانچه با این نشان مثبت به شکل منفی رفتار شود لجبازی قطعا بروز خواهد کرد.
تعریف لجبازی : مقاومت کودک درراه رسیدن به تامین نیازها یا اهدافش
آنچه والدین قبل از بروز لجبازی باید انجام دهند، به اندازه برخورد با خود رفتار لجبازی اهمیت دارند. به عبارتی گاهی پیشگیری از بروز رفتار لجبازی شما را از یک موقعیت درد سرساز لجبازی نجات می دهد.
رفتارهای والدین برای پیشگیری از بروز لجبازی
- قبل از هر اقدام عملی والدین باید از لجاجت کودک پیشگیری نمایند. به عبارتی برمبنای شناختی که از کودک دارند پی ببرند که چه زمانی؟ در چه مکانی؟ در ارتباط با تامین چه خواسته هایی؟ کودک مقاومت ولجبازی می کند و یا آیا علت لجبازیش ترسه؟ مقاومت در برابر تغییره؟ با اندکی مدیریت، جابجایی محرک ها، و یا جایگزینی محرک ها و یا دادن یک هیجان مثبت به کودک، از بروز رفتار لجبازی خودداری نمایند. برای مثال حساسیت کودک به یک لباس خاص ممکن است موجب لجاجت او در پوشیدن آن لباس شود و یا حس مالکیت او بر یک اسباب بازی مانع جدا کردن اسباب بازی از او ، حتی در بیرون از خانه بشود. چنانچه والدین این ویژگی ها را در کودک بشناسند. تدابیری را اتخاذ می کنند تا از بروز لجبازی پیشگیری نمایند.
- برای مواجه کردن کودک با هر محرک یا عاملی، مانند مهمانی رفتن، حمام کردن، سفر و دکتر رفتن و نظیر این موارد کودک را آماده کنند. هر نوع عدم آمادگی ممکن است منجر به لجبازی کودک شود.
- از دستوراتی مانند نکن، باید نباید و دست نزن استفاده نکنید و یا استفاده از آنها را به حد اقل برسانید. بخش زیادی از این واژه ها را اگر توجه کنید، استفاده آنها لزومی ندارد، می توانید از روش های دیگری مانند حق انتخاب دادن به کودک ،دادن یک هیجان مثبت و به موقع به کودک برای دست برداشتن از لجبازیش استفاده کنید.
- فضای خانه و روابط و تعامل افراد نباید همراه با تنش باشد. در این نوع فضاها کودک مورد بی توجهی قرار می گیرد و مجبور است برای تفهیم و انتقال نیازهایش تلاش و مقاومت بکند. یا والدین خود نباید با یکدیگر لجاجت داشته باشند زیرا کودک این الگو را می آموزد.
- در بسیاری مواقع با کودکتان در شناخت یک موضوع، که او به آن حساسیت دارد، همراه شوید برای مثال چنانچه می خواهد بسته دستمال کاغذی را خالی کند و همه را خرد کند، به او نزدیک شوید، یکی ازدستمال ها را دربیارید، بقیه راجمع کنید و شروع به آموزش دادن کنید. بگویید به این می گویند دستمال، نرمی و زبری، تا کردن و چروک کردن، کوچک کردن و بزرگ کردن و مفاهیم بسیاری را به او آموزش دهید. او در این صورت نه تنها با شما لجبازی نخواهد کرد، بلکه از نظر شناختی رشد و از نظر عاطفی احساس امنیت خواهد کرد.
