تشخيص اينکه اضطراب ما در چه حدی است و اينکه آيا اين اضطراب مفيد است يا آثار منفی روی کار دارد گاهی مشکل است.
برای تشخيص بين اين دو حالت بهترين کار اين است که دقت کنيم ببينيم به واسطه اضطرابی که داريم کار و مسئوليتی را که در حال انجام آن هستيم خوب انجام می دهيم يا نه؟
اگر خوب انجام می دهيم، اضطراب ما مفيد است.
مثلا برای درس خواندن مقداری اضطراب داريم و همان باعث مي‌شود بهتر درس بخوانيم و نمره بهتری بگيريم.
اما اگر آن اضطراب برای ما آنقدر مشغله ذهنی ايجاد می کند که مدام درگيری فکری داريم و حتی دچار تپش قلب می شويم، تمرکزمان را از دست می دهيم و …. يعنی اضطرابمان بيش از اندازه شده و ديگر مفيد نيست.
يا زمانی که اين اضطراب باعث ايجاد ناراحتی زياد و سلب آسايش دايمی ما شود هم مشخص می شود که از ميزان طبيعی فراتر رفته است.
اضطراب افراد کمال‌گرا مثبت يا منفی؟
برخي از افراد هميشه در کارهايشان اضطراب دارند و همين اضطراب هم موجب پيشرفت کاري‌شان مي‌شود.
اين افراد کمال‌گرا هستند و معمولا از خودشان انتظار بالايی دارند و به سادگی احساس رضايت نمي‌کنند.
به همين دليل هميشه درون آنها تنش و استرس وجود دارد.
آنها بايد کمی انتظاراتشان را کم يا اگر مي‌توانند آن افکار مزاحم اضطراب‌آور را از ذهنشان بيرون کنند.
شاید اضطراب افراد در موقعیت عمل موجب کارآمدی و رضایت و کمال فرد شود.
اما این اين افراد مدام در آينده زندگي مي‌کنند و آينده را هم بد و وحشتناک تصور مي‌کنند و معمولا این اضطراب به صورت مداوم با آنها است (اضطراب فراگیر) و بر همين اساس هم زندگي مي‌کنند.
در صورتي که بايد بدانند هيچ‌گاه اتفاقاتي که در ذهنشان هست پيش نخواهد آمد و همه این ذهنیات فقط حدس و گمان تفکر آنهاست.
با اضطراب مقابله کنيم يا از آن فرار کنيم؟
هرکسي با اضطراب‌هايش به روشي برخورد مي‌کند.
بعضی ترجيح مي‌دهند از کنار آن رد شوند.
برخی سعی مي‌کنند از آن دوری يا به عبارتي اجتناب کنند و برخی هم ترجيح مي‌دهند با اضطراب‌هايشان رودررو شوند و با آنها مقابله کنند (جبران افراطی یا جنگ).
اول از همه بايد گفت فرار و اجتناب از موقعيت‌های اضطراب‌زا نه‌تنها اضطراب را بهتر نمي‌کند بلکه آن را تشديد هم مي‌کند.
عدم رو در رو شدن با موقعیت اضطراب زا باعث میشود هرگز نتوانیم از اضطراب آن مسئله در امان باشیم.
حتی فکر کردن به آن موقعیت هم دوباره ما را دچار تنش و اضطراب کند.
در صورتی که اگر در آن موقعیت قرار بگیریم متوجه میشویم آنقدر ها هم که فکر میکردیم موقعیت خطیر و آزارنده نبوده و مقابله با آن شرایط موجب تعمیم موقعیت اضطراب زا به موقعیت های دیگر شود.
انسان از هرچه فرار کند ترسش از آن بيشتر مي‌شود.
به قول آن ضرب‌المثل معروف «در بلا بودن به از بيم بلاست»
يعني وقتي با ترس‌ها و اضطراب‌ها مواجه شويم، مي‌بينيم آنقدر هم که گمان مي‌کرديم ترسناک نبوده و همين اضطراب‌ها را کم مي‌کند.
